بررسی هگل‌پژوهی در ایران
نود و هشتمین شماره ماهنامه اطلاعات حکمت و معرفت در آخرین ماه بهار 93 منتشر شد. این شماره از مجله، با عنوان «دفتری برای ما و هگل» به بحث‌هایی حول نظریات این فیلسوف پرداخته است.
محمد مهدی اردبیلی دبیر دفتر این ماه، در سرمقاله درباره موقعیت هگل و افکارش در تاریخ چند دهه گذشته ایران میان روشنفکران می‌گوید و میزان تاثیرگذاری بر ابعاد گوناگون جامعه همچون سیاست، اقتصاد، اجتماع و ... در ادامه به عبارتی که برای عنوان این شماره در نظر گرفته شده، صحبت به میان می‌آید به زعم دبیر این شماره، میان دو عنصر «ما» و «هگل»، عنصر سومی وجود دارد به نام «نسبت» و پس از واشکافی این مفهوم به بیان و معرفیِ کوتاه درباره مقالات و مصاحبه‌ها می‌پردازد.
بخش دفتر ماه این شماره، شامل دو مصاحبه و چهار مقاله است، اولین نوشتار، مکتوب گفتگویی است میان علی مرادخانی و علی‌اصغر مصلح و محمدمهدی اردبیلی. در این گفتگو مسئله فهم و یا عدم فهم «ما» از هگل و «چه» بودگی عقاید او در ساحت اجتماعی ما مورد بررسی قرار می‌گیرد، این گفتگو با عنوان «هگل و آگاهیِ نگون‌بخت «ما» » به چاپ رسیده‌است.
دومین نوشتار گفتگویی است با مراد فرهادپور، روشنفکر و فیلسوف چپ‌گرا از محمدمهدی اردبیلی با عنوان «هگل افقِ تفکر ماست»، اردبیلی در بخشی از متنِ پیش از مصاحبه چنین قلم زده‌است: «در این گفتگو با او(مراد فرهادپور) به منزله‌ی چهره اصلی جریان چپ نو به گفت و گو نشستیم تا از «نسبت ما و هگل» بگوید. پیوندی که فرهادپور از همان ابتدا، هم «ما» و هم نسبتش با «هگل» را به چالش می‌کشد.»
به گفته محمد مهدی اردبیلی، این مصاحبه همچنین مجالی بوده است که فرهادپور از خودش و تجربیات، ایده‌ها و ارتباط فکری‌اش با هگل سخن بگوید. اولین مقاله بخش دفتر ماه با نام «طلوع تاریخ از شرق» نوشتاری است از حسام سلامت؛ وی در این مقاله به بررسی نسبت تاثیر عقاید هگل بر شرق و غرب و نوع ارتباط شرق و غرب از دیدگاه هگل می‌پردازد و اینکه آیا شرق و غرب ماهیتا یکسان‌اند و این تمدن از دل آن‌یک بیرون آمده یا خیر؟
«هگل و مواجهه ما با مدرنیته» نام مقاله‌ای است مشترک از شروین طاهری و فرشاد نوروزی؛ این دو با در نظر گرفتن هگل به عنوان نماد مدرنیته غرب، نسبت «ما» و «هگل» را به نوعی، وضع عمومی «ما» در برابر مدرنیته غربی مورد بررسی قرار می‌دهند.
«هگل در ضیافت ما ایرانی‌ها» عنوان مقاله‌ای از محمد اصغری است؛ او در متنِ پیش از آغاز مقاله خود از لازم و ملزوم بودن فلسفه هگل و تمام فیلسوف‌ها و فلسفه‌های مدرن بحث به میان آورده‌است، و با همین مسئله لزوم مطالعه و کاوش در هگل و اندیشه‌اش بحث خود را درباره رابطه ما و هگل پیش می‌گیرد. در نهایت آخرین مقاله از بخش دفتر ماه با نام «مواجهه ما با هگل در غیاب فیشته» به قلم سید مسعود حسینی نگاشته شده است.
در بخش ادب و هنر دو مقاله منتشر گردیده است: ابتدا «ظهور مجدد گنبد در معماری ایران پس از اسلام» از علی اکبری که جستاری است در هنر ایرانی اسلامی؛ مقاله دوم نوشتاری است از راجر تایچمن و ترجمه زینب صالحی با عنوان «حجیت سخن دیگران در ساحت نظر و عمل».
بخش اندیشه و نظر شماره نود و هشتم شامل یک گفتگو و سه مقاله است. «دری به سوی روشنایی» نام گفتگویی است با فریتیوف شوان ترجمه مرضیه سلیمانی. اولین مقاله این بخش نوشتاری است از هانری کربن به ترجمه انشاءالله رحمتی با عنوان «تجلی الهی و تولد روحانی در عرفان اسماعیلیه» این نوشتار بخش اول این مقاله است. در ادامه بخش دوم و پایانی مقاله‌ای است مهدی کمپانی با عنوان «سیری در اعتقادنامه‌های شیعی».
نوشتار آخر ترجمه‌ای است مشترک از روح‌الله علیزاده و مریم رحیمی‌ندوشن با نام «فهم هانری کربن از ملاصدرا»، نویسنده این مقاله هرمان لندوت است.
بخش کتاب این شماره به دبیری منیره پنج‌تنی شامل مقاله‌ای است سید مسعود رضوی با نام «ادب مردمی» و همچنین گفتگویی در باب «امکان تحقق علم دینی» با حسین باستان(نجفی) از منیره پنج‌تنی. آخرین بخش کتاب طبق عادت هر شماره «معرفی کتاب خارجی» است به کوشش کیان رضوی.
«گزارش» به عنوان بخش پایانیِ هر شماره از ماهنامه به بررسی و بیان رویدادها و اتفاقات پژوهشی و فلسفیِ رخ داده در هر ماه می‌پردازد.
منبع: خبرگزاری مهر
